Ja, het nieuwe boek is gedoopt! De titel van het boek luidt "Trainen is voor dummies". Dit keer wordt het een essay van ongeveer 25 bladzijden, waarvan de helft tekst en de helft illustraties, uit te geven als ebook.

Maar daar blijven wij naturlijk niet stilstaan. Wij als het andere einde van de lijn gaan met onze hond de weg bewandelen naar het doel dat ons voor ogen staat: een leven in harmonie met onze hond.

Ik beloof elke lezer een spannende ontdekkingstocht, een duidelijke visie en daarmee het zicht op een volledig andere wijze van samenleven met uw hond: zo veel harmonischer, zo veel fijner.

Het is mijn magnus opus. Niet omdat het schrijven ervan mij meer tijd heeft gekost dan mijn vorige boek, maar omdat ik in dit essay mijn diepe overtuiging verwoord over hetgeen opvoeding van een hond betekent en vooral welk geluk onze hond ons geeft.

ISBN 9789090361673

Honden zijn van nature conflictmijdend. Zij verlangen naar een harmonisch samenleven en dus naar begrip van de mensen met wie zij leven. Om honden te kunnen begrijpen moeten wij hun taal verstaan.

Dus zullen wij moeten leren wat een lichaamshouding, wat de stand van de staart, de oren, de kop en de poten betekent. Dit is moeilijker dan welke andere taal ook, maar wij kunnen  beginnen door onze hond te leren observeren.

Zo vertaal ik wat "go with the flow" gevoelsmatig voor mij betekent. Dus: laat het maar gebeuren, het loopt zoals het loopt. Wat om de volgende bocht kan komen, weten wij niet en het interesseert ons niet. Wanneer wij daar zijn, zullen wij het wel zien.

Het is de vrees voor wat misschien gaat gebeuren waardoor wij verstijfd staan van schrik indien inderdaad om die bocht een knots van een hond verschijnt. De manier waarop wij deze angst denken te verminderen, komt neer op een streven naar controle: meer training, meer zit, lig, stop, nee, af en foei, betere antitrektuigen, gentleleaders en sliptkettingen, meer trucjes, lekkerder snoepjes

Hoe zou het zijn wanneer wij erin slagen om de weg terug te vinden, weg van controle naar ontspanning? Kunnen wij dit ervaren als een spannende, maar leuke reis naar het onbekende?

Net als op een reis naar het onbekende, zullen wij niet alleen leuke dingen ervaren. En toch zijn het zijn vaak de minder prettige ervaringen waaraan wij later met veel plezier denken. Een enkel voorbeeld?

Toen ik hier pas woonde en elke hond voor mijn hond nieuw en dus super spannend was, kwamen wij een mevrouw met een Labrador tegen. Ik wilde het in mijn nieuwe woonplaats zo goed doen! Dus ik pakte de lijn stevig vast en liep ogenschijnlijk zelfverzekerd met mijn 50+ hond op vrouw en hond af. Wat moest gebeuren, gebeurde. Mijn hond rukte zich los en joeg naar de Labrador toe.

Met lood in de schoenen en met schaamrood op mijn kaken verontschuldigde ik mij. Maar de vrouw lachte en zei, geeft niets, ik heb ook zo'n exemplaar. Deze Labrador werd de eerste vriend van mijn hond.

Gewoon samen anders doen.

De “veilige plek” oftewel meestal “de bench” is voor veel honden een enorme stressfactor. Hij, een gezonde hond met de behoefte zijn huis te beschermen tegen indringers. mag niet kennis maken met diegene die zijn huis binnenkomt.  

Controle uitoefenen over de hond door hem aan te lijnen? Wat doen wij dan eigenlijk? Wij hebben wel het gevoel controle te hebben, maar tegelijkertijd signaleren wij naar de hond “dit is een gevaarlijke situatie”. Niet alleen dat, door een lijn is een hond ook niet in staat om zichzelf een mening te vormen. Niet doen dus.

Tot slot de tip die zo eenvoudig lijkt, maar zo onnoemelijk voorbij schiet aan de realiteit: op de klank van de deurbel staat jouw hond gehoorzaam op en wandelt doodgemoedereerd naar zijn bench waar hij zelf het deurtje achter zich dichtklapt.

Ach, dat zijn pas mooie visioenen...! Maar helaas zo werkt het in de prakijk niet. Wij zullen gewoon aan de slag moeten en wel met een drietrapsraket.

Eerste stap: voed jezelf op. Train in rust. Straal dit uit.

Tweede stap: informeer je bezoek en vertel hoe je het graag hebben wilt. Elke bezoeker die vreemd is, negeert de hond volkomen, kijkt de hond niet aan, gaat rustig zitten en straalt rust uit.

Derde stap: mocht je hond niettemin hier en daar door een enkel blaffen commentaar geven, maak hem met een enkele rustige handbeweging duidelijk dat dit niet nodig is. Jij hebt de regie, jij hebt de controle. Dus toch controle? Ja, maar over jezelf èn de situatie. Je hond heeft de controle over zichzelf.   

Het effect van de menselijke persoonlijkheid op een hond is vele malen groter dan je zou verwachten.

Onder "gezaghebbend" wordt begrepen een duidelijke stijl, stevig, met hoge verwachtingen aan de honden, maar ook warm en flexibel.

Toegeeflijke mensen zijn warm en flexibel, maar stellen geen duidelijke verwachtingen. Autoritaire mensen zijn standvastig, met hoge normen, maar rigide en minder warm.

Zij die een droomhond hebben, hebben niet toevallig geluk gehad. Zij hebben enkel, door aanleg of ervaring de juiste stijl van opvoeden gehanteerd.

Het ligt niet direct voor de hand om heel blij te zijn met onaangepast of onprettig gedrag van je hond, maar toch ligt daar de grote charme van het baas-hond team. Om samen nu juist dat persoonlijkheidskenmerk te trainen waardoor gedrag vanzelf verandert.

Dingen, mensen of dieren zijn niet wat zij objectief zijn, maar wat wij zien of menen te zien. Onze blik bepaalt het gevoel dat een ding, mens of dier in ons wekt. Dit geldt zelfs voor hetgeen wij in het leven ervaren. Aan de hand van een dagelijks terugkerende gebeurtenis kunnen wij de verstrekkende betekenis hiervan snel doorgronden.

Vrouw loopt met een kleine witte, pluizige hond onaangelijnd over een smal pad op een dijk. Daaronder loopt een man met een grote zwarte, harige hond eveneens onaangelijnd door een wei. Vrouw ziet de grote hond, verstart en staat stil. Grote hond denkt, dat moet interessant zijn, gaat richting vrouw van kleine hond. "Fiffi is bang, doodsbang!", roept de vrouw in paniek. Ook Fiffi staat nu stil. De vrouw neemt Fiffi in haar armen, drukt haar beschermend tegen de borst. Sussende woordjes. Samen lopen wij zo verder.

Even later ontmoeten kleine en grote hond elkaar opnieuw. Fiffi loopt ver achter de vrouw aan. Zij roept Fiffi, maar Fiffi luistert niet, te verdiept in datgene dat zij ruikt en ziet. Zij toont geen spoor van angst. Zij snuffelt, loopt rustig, werpt zelfs geen blik op de grote hond die inmiddels alle interesse in Fiffi verloren heeft.

Wat speelt hier? Herkennen wij ons in de vrouw? Haar angst maakte in de beleving van de vrouw de andere hond tot een grommende, bijtende reus en haar angst maakte dat ook haar hond zich onveilig voelt.

In theorie is het zo eenvoudig: verander je blik, en datgene dat je waarneemt, verandert. In theorie ja, maar nu de praktijk.

Door te denken ontstaan veranderingen in ons hersencentrum. De cellen die ons gevoelscentrum besturen, worden actief. Daardoor worden bepaalde hormonen uitgestoten. Deze hormonen zorgen er onder meer voor dat wij alerter kunnen reageren. Door ons denken te veranderen, veranderen wij derhalve datgene dat wij waarnemen. Dat kunnen wij elk moment van de dag doen en elk moment kunnen wij het effect daarvan voelen en zien. Wij moeten er alleen maar mee beginnen.

Persoonlijkheid wordt gevormd door erfelijke eigenschappen en ervaringen. Daarover is iedereen het wel eens. Ik zou hieraan iets willen toevoegen. De wijze waarop wij naar onze hond kijken is minstens zo belangrijk. En dat vereist een open blik en veel kennis.

Ik las over hond Charly in het boek "Superheld, puppy met een missie", van Kim Schoukens, de hond die werd opgeleid tot assistentiehond. Ik begreep voor het eerst dat gevoeligheid geen nadeel is. Een gevoelige hond kan zich goed aanpassen, is flexibel in zijn emoties en is beter dan wie ook in staat om met zijn baas samen te werken.

Een voorbeeld: een hond die blaft naar een andere hond of mens, wordt gemakkelijk verkeerd begrepen. Een dergelijke hond kan op de kenmerken Openness en Extraversion hoog scoren: hij is nieuwsgerig, staat open voor ontdekkingen, heeft behoefte aan contact, alleen weet hij nog niet goed hoe hij deze behoefte het beste kan uiten. Daar ben jij als baasje dan voor.

Op het moment waarop je de eigenschappen van je hond in dat licht en met die nuances kunt zien, gaan werelden voor je open. Ik kan het weten, want ik heb zo'n hond.

Dat is wat snuffelen voor je hond is.

Zoals wij ons willen informeren over het nieuws van vandaag, zo wil een hond dat ook, en wel door minstens zo high tech apparatuur als onze mobieltjes: zijn neus. Altijd bij de hand, het weigert nooit, het kost geen stroom en het piept noch zoemt niet. 

Minutenlang kan een hond één bepaald takje aansnuffelen. Daar kunnen wij wat geirriteerd op reageren, onze hond ongeduldig meetrekken, wij kunnen ook even stil staan en genieten van die opperste concentratie van je hond en denken, dat is toch wel fantastisch.

Stel je eens twee honden voor die wild aan het spelen zijn. Dan kan het gebeuren dat het spel voor één van de twee honden niet meer plezierig is. Wat doet de andere hond? Die maakt een spelboog en zegt daarmee, het spijt mij ouwe jongen, dit was een beetje te wild. Ik zal het niet meer doen. Wil je dan nog wel met mij spelen?

Dat is maar één van de mogelijkheden om een andere hond duidelijk te maken, ik wil geen conflict, ik meen het goed met jou. En dat alles communiceren honden zonder woorden, zo maar, heel natuurlijk. Het wordt begrepen en geaccepteerd zoals het bedoeld is.

Misschien kunnen wij wijzer worden door heel goed naar onze honden te kijken en te zien dat aan elk conflictvermijdend gedrag een oprecht gevoel ten gronslag ligt. Een hond zegt "sorry", een mens zegt "sorry, maar...."

Al kunnen wij dan de spelboog niet imiteren, oprechtheid in denken en handelen kunnen wij ieder geval van onze honden leren.